Wigilia u nazaretanek- przepisy siostry Arkadii

– Dobrą wigilię przygotujemy z produktów, na które nie trzeba wydawać wielkich pieniędzy – zapewniają siostry nazaretanki mistrzynie kuchni, żeby na wigilijnym stole znalazło się 12 tradycyjnych potraw, nie trzeba wydawać majątku. Wieczerzę dla czteroosobowej rodziny przygotuje się za ok. 220 zł.

Siostry ekonomicznie gospodarzą. Tajemnicami oszczędnego gospodarowania dzielą się z czytelnikami “Dzielnej Matki, aby w święta Bożego Narodzenia każda rodzina mogła miło spędzić czas przy wspólnym stole. Dlatego radzą, żeby np. zamiast dodawać do barszczu ulepszacze, ukwasić buraki na trzy dni przed wigilią. A robiąc kapustę z grzybami, do kapusty dodać tylko 3 dkg grzybów suszonych, które można taniej kupić np. w dyskontach. Przygotowując karpia z głowy i ogona, można ugotować zupę rybną. Ziemniaki traktują jako oddzielną przystawkę do karpia. – Jednym karpiem naje się wtedy cała rodzina i zaproszeni goście, na których czeka puste nakrycie. Może to być np. samotna sąsiadka – mówią siostry. Dla zakonnic ważne jest, by stare, piękne zwyczaje nie uległy zapomnieniu. Dlatego zachęcają do tradycyjnej wigilii postnej, pamiętania o dzieleniu się opłatkiem i o całej duchowej treści świątecznych dni. Najważniejsze wigilijne potrawy to barszcz z paluszkami, śledzie, pierogi filipowskie, karp smażony, kapusta z grzybami, mak na słodko i łamańce, piernik, kajmak, pierniczki polane lukrem oraz kompot z suszu.

1) Śledzie z rodzynkami

Składniki:

½ kg śledzi, 2 duże cebule, ok. ½ szklanki oleju, ½ szkl. przecieru pomidorowego, 1 łyżka octu, 2 łyżki cukru, 5 dkg. Rodzynek.

Cebulę kroimy w talarki, szklimy na oleju,dodajemy przecier,ocet, cukier, chwilkę gotujemy, dodajemy przelane wrzątkiem rodzynki. Śledzie kroimy w 2 cm plastry i przekładamy na przemian zalewą.

2) Barszcz czerwony

Składniki:

2 l. wywaru z jarzyn, 40 dkg buraków, kilka grzybów suszonych namoczonych,1/2 kwasu burakowego, 3 ząbki czosnku, sól, cukier, pieprz majeranek.

Umyte buraki gotujemy, obieramy,ścieramy na tarce, dodajemy do wywaru i gotujemy. Barszcz doprawiamy, solą, cukrem, pieprzem, kwasem buraczanym, który zakwaszamy trzy dni wcześniej. ( 2l wody, kg buraków, 3 ząbki czosnku, skórka żytniego chleba razowego. Buraki kroimy w plastry, dodajemy czosnek, wkładamy do słoja i odstawiamy w ciepłe miejsce na trzy. Podawać z paluszkami, uszkami lub pasztecikami.

3) Paluszki do barszczu

Składniki: ½ kg maki, 25 dkg margaryny,1,5 dkg drożdży, ¼ szkl. Śmietany, 2 żółtka i 1 jajko, 1 łyżka cukru, szczypta soli, ser żółty tarty do posypania.

Mąkę wyrobić z margaryną( rozetrzeć)dodać żółtka,śmietanę i rozdrobnione drożdże z cukrem i solą. Zarobić ciasto łącząc wszystkie składniki. Rozwałkować na ok. ½ cm. Radełkiem kroić paluszki, posmarować rozmąconym jajkiem i posypać żółtym serem. Piec na złoty kolor w temp. 180 C.

4) Pierogi filipińskie

Składniki: ½ maki, 1 ¼ masła, 2 dkg drożdży, 1 łyżeczka cukru, szczypta soli, 3 żółtka, 1 szkl. śmietany kremówki.

Mąkę wsypać na stolnicę i siekać nożem dodając resztę składników. Śmietanę dozować, tak by zagnieść ciasto. Po zarobieniu wszystkich składników ciasto pozostawić na 1 godz. w lodówce. Potem rozwałkować placek, posmarować rozmąconym jajkiem i układać pasek wzdłuż farszu, zwinąć w rulon, tak by nadzienie było przykryte,spłaszczyć i krajać skośne kawałki, posmarować jajkiem, układać na posmarowaną margaryną blachę i piec na złoty kolor w temp. 180 C. ( ok. 20 minut). Podawać z barszczem lub dowolnym sosem.

Farsz do pierogów

½ kapusty kiszonej, 3 jajka ugotowane na twardo, 1 pęczek pietruszki, 10 dkg grzybów suszonych, ½ cebuli podsmażonej na maśle, sól, pieprz.

Kapustę ugotować z grzybami,odcisnąć nadmiar soku, zmielić wszystkie składniki, doprawić solą i pieprzem.

5) Karp smażony

Składniki: 1 karp, ¼ kostki masła, maka, sól, pieprz, sok z cytryny, ½ cebuli do podania, ½ cebuli do obłożenia karpia, ½ szkl. oleju

Karpia sprawionego pokroić w dowolne kawałki, każdy kawałek obłożyć plastrami cebuli i zostawić na 2-3 godz. Potem zdjąć plastry cebuli i wyrzucić. Kawałki karpia doprawić sola , pieprzem, opruszyć mąką, smażyć na rozgrzanym oleju z obu stron na złoty kolor. Włożyć do naczynia żaroodpornego, położyć na wierzchu kawałki masła i plastry cebuli. Zapiec w piekarniku.

6) Ziemniaki

składniki: 1 kg ziemniaków, sól, tymianek.

Gotujemy obrane ziemniaki i doprawiamy tymiankiem i solą.

7) Kapusta z grzybami

1 kg kapusty kiszonej, 3 dkg grzybów suszonych, ½ szkl. Oleju, 2 cebule, liść laurowy, ziele angielskie

Namoczyć grzyby i miękkie pokrajać w plasterki. Kapustę kiszoną pokrajać drobno, włożyć do garnka i zalać gorącą wodą, dodać grzyby, liść laurowy, ziele, olej i gotować. Na kilku łyżkach oleju zeszklić cebulę pokrajana w drobna kostkę i dodać do kapusty. Gotować do miękkości.

8 ) Mak na słodko

Składniki: 15 dkg maku sparzonego i zmielonego, miód, skórka pomarańczowa, orzechy, rodzynki, zapach migdałowy.

Do zmielonego maku dodajemy wszystkie bakalie wedle uznania i miód do smaku. Podajemy w miseczkach z łamańcami.

9) Łamańce

Składniki: 30 dkg mąki, 12 dkg masła, 10 dkg cukru pudru, 2 jajka, 1 żółtko, 2-3 łyżki śmietany, ½ łyżeczki proszku do pieczenia, cukier waniliowy.

Ze wszystkich składników zarobić kruche ciasto, zostawić w lodówce na ½ godziny. Potem wałkować placek na ok. 1/3 cm. Wykrawać „półksiężyce” układać na wysmarowanej blasze i piec na złoty kolor w 180 C.

10 ) Piernik

Składniki: 1 kg mąki, 40 dkg margaryny, 2 szkl. miodu, 2 szkl. śmietany, 2 szkl. cukru, 3 łyżeczki sody wymieszanej z mąką, przyprawa do piernika, 2 łyżki kakao, 8 jajek, bakalie.

Utrzeć cukier z margaryną, dodać żółtka i da ej ucierać na puszystą masę. Dodawać stopniowo- na przemian- mąkę, miód, śmietanę, a na końcu ubitą pianę z białek. Piec 1 godz. w temp. 150 C.

Kajmak do polewy do piernika

Składniki: 2 kg cukru, 1 litr mleka, ½ łyżeczki sody, karmel (upalony z ok. 10 dkg. cukru)

Zagotować mleko z cukrem i po pół godziny dodać sodę( uwaga początkowo będzie się burzyć), pod koniec gotowania dodać karmel, Gotować na małym ogniu przez 2 – 3 godz. aby po wlaniu do zimnej wody powstałą kuleczka. Ostudzić i ucierać drewnianą łyżką. Pod koniec ucierania dodać trochę przegotowanej zimnej wody.

Polewa do piernika

Margaryny sklarować, dodać kakao, włożyć utarty kajmak, tyle żeby powstała jednolita m gęsta masa, dodać ulubiony zapach, trochę kwasu cytrynowego. Polewać ciepłą polewą pierniki i dekorować według uznania.

11) Pierniczki

Składniki: 1 kg mąki, 35 dkg cukru, 25 dkg miodu, 20 dkg tłuszczu, (15 dkg margaryny , 5 dkg smalcu), mleko, 4 jajka, 1,5 dkg amoniaku, , ½ dkg sody, ¼dkg śmietany, przyprawa do pierników.

Gotujemy tłuszcz, cukier, miód, przyprawę do pierników. Dodajemy karmel upalony z ok. 10 dkg. Cukru. Wystudzamy masę i dodajemy jajka ubite ze śmietaną, stopniowo, żeby się nie zważyło. Dodajemy sodę i amoniak rozpuszczone w niewielkiej ilości gorącego mleka. Mieszamy energicznie, żeby nie wykipiało. Do miski wsypujemy mąkę i dodajemy tą masę i wyrabiamy ciasto. Zostawiamy je do leżakowania na kilka dni, najlepiej tydzień. Potemwałkujemy ciasto i wycinamy pierniczki. Piec na wysmarowanej blasze na rumiany kolor ok. 15 min. w 180 C. Lukrować lub dekorować według fantazji.

Lukier do pierniczków

Składniki: 1 litr wody, 2 kg cukru, 2 łyżki octu.

Ugotować wszystko razem, obmywając zimna wodą boki garnka z kryształków cukru. Ugotowac tak, by w zimnej wodzie lukier utworzył kuleczkę. Przestudzić i ucierać drewniana łyżką.

12) Zupa grzybowa

Składniki: 20 dkg grzybów (np. podgrzybek, borowik), 5 dkg cebuli, 2 łyżki oleju, 2 łyżki mąki, natka pietruszki, litr wywaru z włoszczyzny, 2 łyżki śmietany, sól, pieprz, papryka.

Ugotować wywar z włoszczyzny oraz pokrojone w paski namoczone wcześniej grzyby, przyprawy, cebulę pokroić w kostkę, dusić w oleju przez 3 minuty i dodać do zupy pod koniec gotowania. Zaprawić śmietaną.

13) Kompot z suszu

składniki: susz wigilijny, 1 l. wody, łyżka cukru

Gotujemy susz, słodzimy i rozlewamy do kompotierek.